Aan het eind van je stage hebben we je opgeleid tot een internist-klinisch farmacoloog met diepgaande kennis in de farmacotherapie en toxicologie op het gebied van onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg. Dit betreft kennis op het gebied van de farmacokinetiek en –dynamiek in het algemeen en bij specifieke patiëntpopulaties met een veranderde farmacokinetiek of –dynamiek in het bijzonder. Je bent in staat om deze kennis zelfstandig toe te passen en door onderwijs te verankeren in de zorg. Je herkent over- en onderhandeling, bijwerkingen en verspilling en weet in dergelijke gevallen het beleid op de juiste manier aan te passen. Daarnaast heb je inzicht in de beleidsmatige aspecten rond geneesmiddelen waaronder de goedkeuring van wetenschappelijk onderzoek met geneesmiddelen, de noodzakelijke procedures voor registratie van geneesmiddelen en de vergoedingenstructuur rondom dure geneesmiddelen. Het opleidingsprogramma zal daarbij voor zover het de keuze-onderdelen betreft zoveel mogelijk worden afgestemd op je vooropleiding, je toekomstige werkzaamheden als klinisch farmacoloog en eventuele specifieke wensen. Uiteraard wordt daarbij de breedte van de opleiding gewaarborgd en wordt er voldaan aan de eindtermen van de opleiding.
Stages binnen de opleiding richten zich op de individuele patiëntenzorg (farmacotherapie, ziekenhuisfarmacie en intoxicaties), geneesmiddelenbeleid, onderwijs en onderzoek. De differentiatie omvat verplichte en facultatieve stages. Van deze facultatieve stages (per stage 10 – 20 dagdelen) moeten er in ieder geval twee worden gevolgd met een totale duur van 40 dagdelen.
In deze stage ligt het accent op de klinische farmacologie in de (acute) interne geneeskunde. Tijdens de verschillende onderdelen van deze stage kom je in aanraking met medicatie gerelateerde ziektebeelden zoals geneesmiddelenreacties, bijwerkingen en intoxicaties en verdiep je je in de veranderingen in farmacokinetiek en –dynamiek bij acute ziektebeelden zoals een sepsis of een acute nierinsufficiëntie. Daarnaast ben je betrokken bij het voorschrijfbeleid op de verpleegafdeling interne geneeskunde. De stage omvat de volgende onderdelen:
In deze stage ligt het accent op de klinische farmacologische aspecten van de ziekenhuisfarmacie zoals medicatiebewaking, advisering van artsen en therapeutic drug monitoring. Daarnaast verdiep je je in de verschillende taken van de ziekenhuisapotheek, waaronder bijvoorbeeld de bereiding van geneesmiddelen en het ondersteunen van studies met geneesmiddelen. De verplichte stage bestaat uit verschillende onderdelen:
De zorg voor patiënten met een intoxicatie komt op verschillende momenten tijdens de differentiatie aan bod. Belangrijke momenten zijn de volgende:
Tijdens de differentiatie neem je deel aan meerdere commissies die gezamenlijk lokaal, regionaal of landelijk het geneesmiddelenbeleid bepalen. De geneesmiddelcommissie en de medisch ethische toetsingscommissie zijn verplicht, de overige zijn facultatief. Van de facultatieve commissies wordt verwacht dat je er in ieder geval twee bijwoont.
Tijdens de differentiatie zijn er vele mogelijkheden om deel te nemen aan onderwijs in farmacotherapie en klinische farmacologie. In totaal ben je minimaal 2 weken, bij voorkeur 1 maand betrokken bij het onderwijs. Dat houdt in dat je niet alleen onderwijs geeft, maar ook bijdraagt aan het ontwikkelen en toetsen van dit onderwijs. Naast de verplichte bijdrage aan P-scribe en de Teach the Teacher cursus, kan je afhankelijk van de roostering van de betreffende cursussen aan meerdere onderwijs momenten deelnemen.
De differentiatie klinische farmacologie bestaat voor een belangrijk deel (8 maanden) uit het zelfstandig uitvoeren van onderzoek op het gebied van geneesmiddelen. Doel is daarbij tenminste één origineel stuk als eerste auteur te publiceren betreffende een klinisch farmacologisch / farmaco-epidemiologisch onderwerp in een internationaal erkend wetenschappelijk tijdschrift en daarnaast tenminste één voordracht te houden voor een (inter)nationaal erkend forum, bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging voor Klinische Farmacologie en
Biofarmacie (NVKFB). Mocht je (bijvoorbeeld naar aanleiding van reeds verricht promotie-onderzoek) aan deze doelstelling hebben voldaan, dan kan bij de sectie klinische farmacologie van de NIV een verzoek tot korting de differentiatie worden ingediend. De toekenning van korting zal afhangen van het klinisch farmacologisch gehalte van het onderzoek en bedraagt maximaal 8 maanden.
In het UMC Utrecht wordt de opleiding tot klinisch farmacoloog niet alleen aangeboden aan aios interne geneeskunde, maar ook aan ziekenhuisapothekers en aios van de overige medische specialismen. De betrokken afdelingen (respectievelijk de afdeling interne geneeskunde, de ziekenhuisapotheek en de afdeling geriatrie) werken daarbij nauw samen in één opleidingsteam. Dit opleidingsteam omvat een UMC-brede groep van veertien collega’s (dertien klinisch farmacologen en één toxicoloog) met een zeer diverse achtergrond variërend van acute interne geneeskunde, ziekenhuisfarmacie en geriatrie tot bijvoorbeeld kinderoncologie en toxicologie. Parallel aan de huidige landelijke ontwikkelingen waarbij de verschillende opleidingen tot klinisch farmacoloog naar verwachting in de toekomst zullen worden samengevoegd tot een opleiding, heeft ook het UMC Utrecht de ambitie om de bestaande opleidingen op termijn te combineren in een UMC-brede opleiding tot klinisch farmacoloog.
Wil je meer weten over de opleiding tot internist in Utrecht? Kijk op onze website: https://www.rocuinternegeneeskunde.nl/
Voor vragen en mogelijkheden met betrekking tot een stage kunt u contact opnemen met dr. Douwe Dekker (internist-klinisch farmacoloog) via telefoonnummer 088-757 4346 of via D.Dekker@umcutrecht.nl.
