Op de klinische behandelafdeling Opname Depressie worden volwassen patiënten met depressieve stemmingsstoornissen behandeld in een open (PSS1) en een gesloten/besloten setting (PSS2). Het betreft patiënten met een ernstige depressie in het kader van een depressieve stoornis (deels met psychotische kenmerken) of een bipolaire stoornis (deels met rapid cycling). In de meeste gevallen is er sprake van complexe co-morbiditeit, bijvoorbeeld in de vorm van andere psychiatrische stoornissen, versterkte en complexe persoonlijkheidsdynamiek, lichamelijke problemen en systeemproblematiek. Alle patiënten zijn al eerder/elders in de tweede lijn behandeld en bij hen is dus sprake van gerichte verwijzing naar het UMCG voor topreferente zorg. Naast behandeling van deze aandoeningen, biedt de afdeling de mogelijkheid tot klinische second opinions, voor patiënten met hardnekkige, therapieresistente depressieve klachten.
Vanwege het gespecialiseerde behandelaanbod heeft de afdeling een bovenregionale functie. Relatieve contra-indicaties voor opname zijn acute ernstige ontregeling waarvoor afzondering en continu toezicht nodig is.
Op de afdelingen zijn diverse hoogspecialistische en innovatieve behandelingen beschikbaar, waarvan gebruik gemaakt kan worden:
- Hoogspecialistische “biologische” richtlijnbehandeling. Naast alle reguliere medicamenteuze stappen uit de richtlijnen voor de unipolaire en bipolaire depressieve stemmingsstoornissen, onderscheiden de afdelingen zich specifiek door de mogelijkheid van klinisch instellen op niet-selectieve MAO-remmers en bieden van elektroconvulsietherapie (ECT). Een relatief groot aandeel van de klinisch opgenomen patiënten wordt behandeld met een van deze twee behandelvormen.
- Klinische cognitief-gedragstherapeutische behandelprogramma’s. Er is een gespecialiseerd psychotherapeutisch behandelaanbod, waarin behandelvormen zoals arbeidstherapie, psychomotore therapie, beeldende therapie, maatschappijgerichte therapie, gedragsactivatie en cognitieve therapie worden aangeboden. Op de afdeling heerst een cognitief-gedragstherapeutisch behandelklimaat. De behandelprogramma’s kunnen na klinisch ontslag nog voor een bepaalde periode in dagbehandeling gevolgd worden door patiënten. Hierdoor kunnen patiënten geleidelijk het vertrouwen opbouwen dat ze de thuissituatie weer aankunnen en onder begeleiding van het team oefenen met hun terugvalpreventieplan.
- Innovatief behandelaanbod. Naast de hoogspecialistische richtlijnbehandelingen en het psychotherapeutische behandelmilieu, worden vanuit de afdeling innovatieve behandelmodules geboden, gericht op hardnekkige/therapieresistente depressies. Dit aanbod is continu in ontwikkeling. Concreet gaat het thans om repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS), behandeling met esketamine in orale en intranasale toedieningsvorm (al dan niet in studieverband) en gecombineerde chronotherapie. De eerste twee behandelingen vinden in principe in dagbehandeling plaats. Chronotherapie betreft een kortdurende klinische behandeling van 2,5-3 weken, waarin slaapdeprivatie (waaktherapie) gecombineerd wordt met lichttherapie en antidepressieve medicatie.
Wat kan ik leren?
- Indiceren en uitvoeren van (hoogspecialistische) “biologische” richtlijnbehandeling voor unipolaire en bipolaire depressieve stemmingsstoornissen.
- Aansturen van een klinisch multidisciplinair team als regiebehandelaar. Net gestarte assistenten zullen hier relatief meer ondersteuning van de psychiater bij nodig hebben. Voor gevorderde AIOS is dit een leerdoel waar ze hun zelfstandigheid goed kunnen oefenen, uiteraard wel in afstemming met de superviserend psychiater.
- Ervaren en hanteren van ingewikkelde teamdynamiek rondom complexe patiënten. Net gestarte assistenten zullen hier relatief meer ondersteuning van de psychiater bij nodig hebben. Voor gevorderde AIOS is dit een leerdoel waar ze hun zelfstandigheid goed kunnen oefenen, uiteraard wel in afstemming met de superviserend psychiater.
- Kennis nemen en participeren in cognitief gedragstherapeutisch behandelklimaat.
- Verrichten van diagnostiek, zowel binnen de klinische context van een multidisciplinair team, als concreet door leren afnemen van op de populatie van toepassing zijn gestructureerde interviews (YMRS, MINI, MADRS) en interpreteren van zelfrapportage lijsten (IDS-SR).
- Actief betrekken van systeem in de behandeling.
- Kennis nemen van en participeren in indiceren en uitvoeren van innovatieve behandelmodules en daarbij horende (maatschappelijke) uitdagingen.
- Prioriteren van taken binnen een gestructureerde klinische setting en hanteren van werkdruk.
