Differentiatiestage Bloedtransfusiegeneeskunde

De enkelvoudige differentiatie Bloedtransfusiegeneeskunde maakt integraal onderdeel van de opleiding Interne Geneeskunde LUMC/ Erasmus MC. Prof. dr. J.J. Zwaginga is de opleider (LUMC) en dr. P.A.W. te Boekhorst de plaatsvervangend opleider (Erasmus MC). Binnen de differentiatie vindt modulair onderwijs plaats in het LUMC, deels in het Erasmus MC en voor specifieke bloedbank aspecten bij en in overleg met de Stichting Sanquin Bloedvoorziening. Door deze structuur bestaat de opleiding uit 19-21 in de differentiatie beschreven maanden. In overleg worden de 3-5 extra maanden ingevuld met een op de kandidaat afgestemd stageplan waarin het verplichte deel aan algemeen interne geneeskundige opleiding geborgd en gecombineerd wordt met activiteiten die van speciale meerwaarde zijn voor de differentiatie zoals de nefrologie, de reumatologie en infectieziekten.

De opleiding is modulair en vindt bij voorkeur minstens 3 maanden plaats in het Erasmus MC o.l.v. dr. P.A.W. te Boekhorst. Afhankelijk van vrijstellingen door vooropleiding zijn de verplichte modules of overwegend klinisch (bv. klinische hematologie, donor en donatie), klinisch-laboratorium gericht (hemostase, bloedtransfusiedienst) maar ook deels overwegend product –productie (bloed en celbewerking), laboratorium, en –of onderwijsgericht. De modules zijn:

-Stage (poli-) klinische hematologie/ BMT-SCT

-Stage (poli-) klinische hemostase en trombose,

-Stage (poli-) klinische stage bloedtransfusiegeneeskunde, bloedtransfusie-keten/ hemovigilantie/ immunohematologie en celtherapie / bijzondere keuringen en donatietechnieken (via aferese en beenmergafname)/ therapeutische cel en plasma-aferese (indicaties, procedures en complicaties)/ auditparticipatie en diensten/ consulten: de internist-transfusiespecialist i.o. staat hierbij tussen de afdelingen hematologie, kinderhematologie, en neonatologische IC, cardiovasculaire chirurgie en transplantatiechirurgie, gynaecologie en verloskunde, traumatologie en hemostase.

- Stages bij Sanquin o.g.v. donorkeuring, volbloed afname en plaatjes en plasmaferese, productbewerking, uitgifte, producttoepassing, bloed overdraagbare infectieziekten, kwaliteitssystemen, het stamcellaboratorium, de navelstrengbloed bank. Bij Sanquin in de zgn. Unit Transfusiegeneeskunde kan met een supervisor kennisgenomen van in dienst benodigde activiteiten t.a.v. productgerelateerde hemovigilantie en bijzondere producten (HLA-HPA getypeerde bloedplaatjes of ingevroren getypeerde rode bloedceleenheden van de SBFB)

- Stages bij diagnostische laboratoria o.g.v. bloed-overdraagbare infecties en RBC, bloedplaatjes en witte bloedcelserologie, HLA diagnostiek, hemoglobinopathien.

- Stages bij Matchis t.a.v. donorsearch en productaanvraag en leveringslogistiek en TRIP t.a.v. het landelijke hemo- en biovigilantie meldingen en rapportagesystemen.

- Cursorisch onderwijs en wetenschappelijke vorming: op gebieden die onvoldoende aan bod zijn geweest in de klinische stages (zoals afname, bewerking, toepassing en kwaliteitscontrole van bloedproducten, kwaliteitssystemen en bloed overdraagbare aandoeningen, aferese, hematopoietische stamceltransplantatie), o.g.v. immunohematologie / immunohematologische diagnostiek, o.g.v. GMP en nieuwe celtherapieën, biostatistiek en klinische epidemiologie, management in de gezondheidzorg

- Onderzoek dat ten minste tot 1 externe voordracht op een symposium moet leiden bij 1 van de geadviseerde congressen op transfusie/ celtherapiegebied (NVB, Sanquin, VHL, NVvH symposia in NL, en ISBT, ISCT, AABB elders).

- Geaccrediteerd cursorisch onderwijs of bijeenkomsten: minstens 30 uur m.b.t. algemene interne geneeskunde en nog 30 uur specifiek voor de differentiatie; tevens moet zelf onderwijs worden gegeven.

Algemene leerdoelen:

• Verkrijgen van kennis over de huidige stand van wetenschap en praktijk voor het toepassen van bloed voor autologe en allogene toepassing in patiënten inclusief bijzondere situaties zoals zwangerschap, neonatologie, hemato-oncologie, allogene transplantaties, cardiovasculaire chirurgie, productselecties,
• Extracorporele circulatie: volume, bloedactivatie, anticoagulantia
• Cyta- en plasmaferese: principes, apparatuur, celselectie, bijwerkingen
• Indicaties (therapeutische) plasmaferese/cytaferese
• Farmaco-/toxicologie van hematopoietische groeifactoren
• Interpretatie rode bloedcelserologie, kruisproeven
• Interpretatie HLA- en HPA-antistoffen uitslagen
• Analyse transfusiereacties
• Diagnostiek hemolytische anemie, allo/ autoImmuuntrombocytopenie met de diverse oorzaken
• Kennis transfusieketen inclusief afname, bewerking en uitgifte van bloedproducten en de mogelijke immunomodulatie door bloedproducten
• Hemovigilantie op gebieden van transfusie en celtherapie
• Transfusietriggers in de zwangerschap, neonatologie, hemato-oncologie, allogene transplantaties, cardiovasculaire chirurgie, productselecties
• Keuringseisen stamcel- en bloed/plasmadonoren
• Indicaties granulocytentransfusies
• Celtherapeutische (ATMP) indicaties (bv. CAR-T therapie), trial opzet, uitvoering, management
• Het werken binnen een kwaliteitssysteem/ GMP/Wet- en regelgeving in kader van WiBV/ E