Opleiding tot Psychiater in het Rijnstate

Wie zijn wij?

De primaire motivatie om artsen en psychiaters te willen opleiden is gelegen in het feit dat de psychiaters van Rijnstate zélf hun uitoefening van het vak binnen de context van de PAAZ met veel plezier en enthousiasme uitvoeren. Hetgeen wij vervolgens graag overdragen op jongere collega’s. Daarnaast vinden we dat een psychiater zijn wortels in de geneeskunde sterk moet behouden om goede patiëntenzorg te kunnen bieden aan ernstig zieke mensen. De medische opleiding zorgt voor een breedte in het luisteren en onderzoeken van een ziek mens en het leren stellen van een differentiaaldiagnose en opstellen van een behandelplan.

De aansluitende opleiding tot psychiater biedt een verdere verdieping tot een specialisme waarin het overzicht scheppen in complexe situaties altijd een uitdaging en motiverend is (zie ook het Youtube-voorlichtingsfilmpje van de KNMG, o.a. opgenomen in Rijnstate, link). Psychiatrie is bij uitstek een vakgebied waarbij de professional intellectueel uitgedaagd wordt om moeilijke puzzels op te lossen, en daarnaast uit de voeten kan met een sterk ontwikkeld empathisch vermogen, waardoor het erg bevredigend is iemand écht te kunnen helpen bij ziekte en situaties die de existentie op de proef stellen.

Ook vinden wij het erg belangrijk dat het vakgebied psychiatrie en de psychiater zichtbaar zijn binnen de algemene gezondheidszorg. Het stigma op psychiatrische aandoeningen en psychiatrie in het algemeen is onverminderd aanwezig. Het als psychiaters zichtbaar zijn en blijven, meedoen en volmondig mee communiceren binnen de gehele gezondheidszorg is hier tegen wat ons betreft de beste remedie. Het werken op de PAAZ is nooit saai, altijd divers, dynamisch, vaak met grote snelheid, en vraagt veel van de psychiater. Echter, hierdoor ontstaat een prikkelende en uiterst bevredigende manier van werken. Dit willen wij aan toekomstige generaties blijven overdragen en daarin leiden wij graag mensen op.

Voor wie is de opleiding tot psychiater in het Rijnstate bedoeld?

Ons doel is niet een opleiding te bieden voor íedere arts die psychiater wil worden. De aios in Rijnstate zal meer dan gemiddelde belangstelling moeten hebben voor het uitoefenen van de psychiatrie in de volle breedte, dichtbij de somatische geneeskunde. De dagelijkse praktijk op de PAAZ wordt getypeerd door een grote verscheidenheid aan ziektebeelden, ingewikkelde biopsychosociale interacties, een breed leeftijdsbereik van de patiëntengroep (18+, in geval van crisissituaties soms ook jonger), goede en hechte werkrelaties met veel patiënten. De aios moet snel medisch technisch willen en kunnen handelen, crisisinterventies, praktische oplossingen, ‘out of the box’ opereren, ‘kort op de bal spelen’, ‘scherp aan de wind varen’, zelfkritisch zijn, kritisch zijn naar anderen en naar de gezondheidszorg zijn, en intensief met de mede-a(n)ios, supervisoren en opleiders samenwerken. Overigens vinden wij een uitgebreide somatische ervaring voordat een aios bij ons begint minder belangrijk dan de juiste attitude om hierin veel te willen leren en zelf te willen doen. Een wetenschappelijke belangstelling en houding is belangrijker dan al zelf een (promotie) onderzoek te hebben gedaan of zelfs te hebben afgerond. Werkervaring in de psychiatrie is niet noodzakelijk, als er bij de aios maar wel een gezonde belangstelling is voor het omgaan met vaak moeilijke mensen in moeilijke situaties in een soms ingewikkelde (ziekenhuis-)omgeving

Hoe kan een aanstaande AIOS het Rijnstate beter leren kennen?

Zeker voor aios die buiten de regio Nijmegen zijn opgeleid tot arts, is het vaak moeilijk een indruk te krijgen hoe het werken en leren in Rijnstate zou kunnen zijn. Ook kunnen (aanstaande) aios psychiatrie zich vaak geen voorstelling maken hoe het is om in een algemeen ziekenhuis opgeleid te worden tot psychiater. Dat is niet zo vreemd, omdat deze opleidingssituatie niet gewoon is binnen de GGZ. De ziekenhuisomgeving kent iedere arts wel uit de co-schappen, maar het co-schap psychiatrie is vaak juist níet in een ziekenhuis gevolgd. De PAAZ van Rijnstate is via het internet wel wat beter te leren kennen; zie bijvoorbeeld onze Rijnstate website (link) of de KNMG voorlichtingsfilm over de opleiding psychiatrie die deels in Rijnstate werd opgenomen (link). Meer in het bijzonder waren ECT patiënten van Rijnstate de hoofdpersonen in een ingrijpende documentairefilm, “0,8 Ampère Geluk” van filmmaakster Saskia Gubbels (zie NCR televisie, 2015; link). In deze film is goed te zien hoe patiënten opgenomen zijn op de PAAZ van Rijnstate, wie daar allemaal bij betrokken (kunnen) zijn, en hoe ernstig de pathologie is waar patiënten mee kampen. Het laat ook zien hoe de dagelijkse praktijk van ECT plaatsvindt. Het perspectief van de film is vanuit de patiënten genomen, en daarom geeft dit een indrukwekkende inkijk in ons dagelijkse werk en dit is ook waar de aios dagelijks mee te maken heeft. Op de radio werd in gegaan op onze redenen om hieraan mee te willen werken (Eén Vandaag Radio, 2014; link) Om kennis te maken met de wetenschappelijke activiteiten bij de PAAZ van Rijnstate kan de volgende link naar de Pubmed database geraadpleegd worden. Ook was Rijnstate op televisie te zien vanwege het wereldnieuws betreffende een nieuwe bevinding op het gebied van de menselijke geheugenfunctie (zie BBC World News, 2014; link). Daarnaast was er op de nationale televisie aandacht voor een bevinding waarbij we proberen middels een MRI scan van de hersenen vooraf te voorspellen wat het behandelresultaat van ECT zou zijn (RTL Nieuws, 2014; link)

Kwaliteit

Jaarlijks wordt binnen het ziekenhuis een kwaliteitsmeting van het opleidingsklimaat uitgevoerd, de D-RECT-enquête. Alle aios en anios worden gevraagd een enquête in te vullen over het opleidingsklimaat. De resultaten worden in de COC besproken. Daarnaast stelt de opleiding een plan op aan de hand van de resultaten om de kwaliteit te vergroten. Aan het eind van het jaar wordt dit plan geëvalueerd om samen met de nieuwe D-RECT resultaten weer tot een nieuw plan te komen. Bovendien voert het dagelijks bestuur van de COC (DB COC) interne audits uit, waar naast de input van de opleider, ook input wordt gevraagd van de aios. Deze interne kwaliteitszorg draagt bij aan de kwaliteitsbewaking en -verbetering van de Medische vervolgopleiding in Rijnstate.