Image
Deze instelling maakt deel uit van de OOR Amsterdam AMC
Wat gaat de aios leren?
Algemeen doel differentiatie Voortplantingsgeneeskunde
Het doel van een differentiatie Voortplantingsgeneeskunde in het 5e/6e opleidingsjaar is om de competenties te verwerven die nodig zijn om na het einde van de opleiding binnen een niet-universitaire kliniek het aandachtsgebied voortplantingsgeneeskunde te gaan organiseren, leiden en innoveren, zoals beschreven in de Nota Organisatie van de Voortplantingsgeneeskunde, versie 1.0 d.d. 15-11-2002. Deze competenties zijn niet behaald tijdens de eerste vier jaren van de (basis)opleiding tot gynaecoloog. De differentiatie bestaat uit deelstages binnen de afdeling Voortplantingsgeneeskunde en Gynaecologie in het UMC Utrecht, een deelstage in Gelre Apeldoorn als een van de niet-universitaire klinieken van het cluster die fungeren als (onderdeel van) de opleidingscluster Utrecht.
Specifieke leerdoelen en competenties
Na het basisgedeelte van de opleiding, aan het eind van het 4e opleidingsjaar heeft de AIOS voor de EPA's voor de voortplantingsgeneeskunde de bekwaamheidsniveaus bereikt uit de 2e kolom van de onderstaande tabel. Het doel van een differentiatiestage in het 5e en 6e opleidingsjaar is het bereiken van de bekwaamheidsniveaus uit de 3e kolom. Zie ook de basistabel van het regionaal opleidingsplan.
HOOG-thema’s op 3 ijkpunten v.w.b. bekwaamheidsniveaus 1 t/m 5 | IJkpunt II | IJkpunt III |
Endocrinologie & Fertiliteit basis Endocrinologie & Fertiliteit specieel | 4 3 | 5 4 |
De te behalen bekwaamheidsniveaus zonder () horen bij het schema van de OOR Utrecht, die tussen () zijn de minimumeisen van het landelijk opleidingsplan (HOOG).
Leerdoelen uit HOOG:
- Thema endocrinologie en fertiliteit basis
- Medisch handelen
- Kennis toepassen van de endocrinologie, hormonale substitutie, endocriene disfuncties die aanleiding kunnen geven tot cyclusstoornissen, en van oorzaken, diagnostiek en behandeling van primaire en secundaire oligo- en amenorroe, galactorroe, hyperprolactinemie en hirsutisme. Hanteren van de prognostische factoren voor zwangerschap, de oorzaken van en diagnostiek bij mannelijke en vrouwelijke subfertiliteit, risico’s en complicaties van ovulatie-inductie en geassisteerde voortplantingstechnieken. Indicatie stellen tot en uitvoeren van het oriënterend fertiliteitonderzoek en vervolgens het beleid bepalen. Indicatie stellen voor en de waarde kennen van diagnostische testen: hysterosalpingografie en diagnostische laparoscopie met tubatesten en vervolgens beleid bepalen. Omgaan met globale kennis van kansen op doorgaande zwangerschap, spontane abortus en EUG bij de verschillende fertiliteitsbehandelingen.
- Communicatie
- Kennis en wetenschap
- Patiënten inlichten over waar zij aanvullend informatie kunnen verkrijgen en wijzen op bestaan van patiëntenverenigingen. Gebruik van EBM.
- Samenwerking
- Samenwerken in teamverband
- Organisatie
- Omgaan met landelijke transmurale afspraken over 1e en 2e lijn en over behandelingen in gespecialiseerde 2e of 3e lijnscentra
- Maatschappelijk handelen
- Professionaliteit
- Eigen positie bepalen bij ethische dilemma’s
- Participeren en organiseren Moreel Beraad bij ethische dilemma's
- Medisch handelen
- Thema endocrinologie en fertiliteit specieel
- Medisch handelen
- Diagnostiek uitvoeren en beleid bepalen bij primaire en secundaire oligo/amenorroe, galactorroe en hirsutisme. De verschillende vormen van ovulatie-inductie, intra-uteriene inseminaties uitvoeren en monitoren. Voorlichting geven over geavanceerde technieken: tubachirurgie, IVF, ICSI, KID, eiceldonatie en adoptie. Behandeling OHSS. Landelijke registratiesystemen voortplantingsgeneeskunde kennen.
- Communicatie
- Over het voorgesteld beleid, slechtnieuwsgesprek
- Kennis en wetenschap
- Gebruik van EBM
- Samenwerking
- Samenwerken in teamverband
- Organisatie
- Omgaan met transmurale afspraken
- Maatschappelijk handelen
- Professionaliteit
- Ethiek gespecialiseerde technieken
- Medisch handelen
Hoe ga ik leren?
Setting
De differentiatie voortplantingsgeneeskunde in opleidingsjaar 5 en 6 wordt verzorgd door het UMC Utrecht samen met de niet-universitaire klinieken. Binnen het regionaal Centrum Voortplantingsgeneeskunde Utrecht werken het UMCU, Antonius ZH, Diaconessenhuis, Meander Amersfoort samen in het kader van de geassisteerde voortplantingsbehandelingen. Gelre Apeldoorn heeft een algemene fertiliteitspraktijk, samenwerkend met het IVF-lab te UMC Nijmegen. De differentiatie kan bestaan uit 6 tot 18 maanden in het UMC Utrecht en met 6 tot 12 maanden in Gelre Apeldoorn.
D. Opleidingsactiviteiten
Het UMCU gedeelte van de differentiatie voortplantingsgeneeskunde biedt de volgende thema poli’s, zoals een PGD poli, Fertiliteitspoli, IVF poli, CyclusStoornissen poli (COLA screening), preconceptiepoli, Habituele Abortus poli en Endometriose/Myomen poli. Tevens bestaan mogelijkheden om kennis te vergaren in Reproductieve genetica, Urologische infertiliteit en Kinder endocrinologie. Er zijn gestructureerde besprekingen op het gebied van infertiliteit/endocrinologie/PGD. Het operatie palet omvat ovariumcyste chirurgie, tuba reconstructie,
myoom chirurgie (hysteroscopisch en laparotomisch), endometriose chirurgie (laparoscopisch en tomisch) en ambulante hysteroscopie.
Het niet-universitaire gedeelte van de differentiatie voortplantingsgeneeskunde biedt vooral de mogelijkheden van het klinisch in praktijk brengen van de voortplantingsgeneeskunde. Er zijn ruime mogelijkheden voor het organiseren en aansturen van het oriënterend fertiliteitsonderzoek, de uitvoering van geassisteerde voortplantingsbehandelingen, zoals ovulatie inductie, intrauteriene inseminatie en de verschillende vormen van in vitro fertilisatie.
Voor de ontwikkeling van discipline-overstijgende competenties (de ‘andere’ CanMeds-rollen) worden de volgende opleidingsactiviteiten aangeboden:
- Voorbereiden en leiden van multidisciplinaire fertiliteitsbesprekingen.
- Geven van onderwijs binnen het curriculum geneeskunde.
- Participeren in de lokale incidenten of VIM commissies.
- Het beschrijven en vernieuwen van een zorgpad.
- Een wetenschappelijke presentatie tijdens een (inter)nationaal congres/symposium of een wetenschappelijk artikel over een oncologisch onderwerp.
Lidmaatschappen
- Participatie in de volgende voortplantingsgeneeskundige werkgroepen van de NVOG: Werkgroep VPG, Dutch Menopause Society, Ned.-Belg. Vereniging KID, Tubaclub, werkgroep anticonceptie, werkgroep IVF, werkgroep jonge zwangerschap, werkgroep reproductieve genetica.
- Lidmaatschap en participatie in tenminste een van de commissies van de NVOG koepels Opleiding en Wetenschap, Kwaliteit, Gynaecoloog en Maatschappij of Communicatie.
Specifieke deskundigheidsbevordering voor het aandachtsgebied voortplantingsgeneeskunde en generieke competenties
- Deelname aan IVF-werkgroep-vergaderingen.
- Een maal bezoek aan international congress of symposium (bijv. ESHRE of ASRM).
- In zowel het 5e als het 6e jaar een cursus uit het aanbod van het disciplineoverstijgend onderwijs voor AIOS van de OOR Utrecht: Begeleide intervisie, Communicatiemodules, Evidence based medicine, Management I, Management II, Patientveiligheid of Leren en werken in balans. E. Toetsing
- E-Pass Portfolio: aantallen operaties (zelf gedaan en geassisteerd), cursussen en documentatieziektebeelden.
- Verdeeld over de 2 halve jaren:
- 12 KBPs.
- 12 KPBVs (voorheen OSATS).
- 2 CATs en presentatie daarvan.
- 5 beschrijvingen van voortplantingsgeneeskundige casus.
- 1 maal 360 graden feedback door middel van E-pass.
- Bekwaamheidsverklaringen voor de verschillende verrichtingen.
- Vier maal per jaar voortgangsgesprek met aan het begin van elke stage een planningsgesprek.
- Eindgesprek met de beoordelend opleider 1 maand voor het einde van het differentiatiejaar.
Differentiatiedeel Apeldoorn:
Duur: 6 maanden in Gelre
Doelgroep: 5e-6e jaars AIOS gynaecologie en obstetrie
Doelstellingen
1. Uitbreiding kennis en vaardigheden in de basale fertiliteitsdiagnostiek, het OFO
| Inclusief het HSG | niveau 5 |
2. Uitbreiding kennis en vaardigheden binnen de basale fertiliteitsbehandelingen
| ovulatie-inductie | niveau 4 |
| IUI | niveau 4 |
| MOH + IUI | niveau 4 |
3. Verdieping in specifieke tweedelijns voortplantingsgeneeskunde
| evaluatiegesprekken en beleidsbepaling in fertiliteitsbehandeling | niveau 4 |
| diagnostiek en behandeling van endometriose | niveau 4 |
| medicamenteuze behandeling van climacteriële klachten | niveau 4 |
| kindergynaecologie | niveau 4 |
4. Uitbreiding operatieve vaardigheden
| IVF-puncties | niveau 4 |
minimaal invasieve diagnostiek: > hysteroscopie en laparoscopie (met tubatesten) | niveau 4 niveau 5 |
minimaal invasieve therapie > hysteroscopie en laparoscopie | niveau 4 niveau 5 |
5. Kennismaking met ondersteunende en aanpalende specialismen tweede lijn
| lab endocrinologie | niveau 1 |
| lab semenanalyse en semenopwerking | niveau 1 |
| meelopen met urologie | niveau 1 |
| meelopen met interne-endocrinologie | niveau 1 |
6. Kennismaking met derde lijns voortplantingsgeneeskunde (UMCN)
| meelopen met interne-endocrinologie | niveau 1 |
| meelopen met punctie- en ET-spreekuur | niveau 1 |
| bijwonen multidisciplinair ethisch overleg | niveau 1 |
7. Buitenstage
| Medisch Centrum Kinderwens Leiderdorp | niveau 1 |
| Centrum voor Reproductieve Geneeskunde Brussel | niveau 1 |
| Universitair Ziekenhuis Leuven endometriosechirurgie | niveau 1 |
8. Congressen
| COBRAdag fertiliteit Rotterdam | |
| ESHREcongres Europa |
9. Publicatie / wetenschappelijke voordracht niveau 4
Voorbeeld weekindeling Gelre Apeldoorn
Dagdeel | Invulling |
Maandagochtend | Puncties en echospreekuur OI/IUI/MOH |
Maandagmiddag | Spreekuur evaluaties ART |
Dinsdagochtend | Puncties en echospreekuur OI/IUI/MOH |
Dinsdagmiddag | VPG-bespreking en POK |
Woensdagochtend | Puncties en spreekuur intakes OFO |
Woensdagmiddag | Wetenschappelijk onderzoek |
Donderdagochtend | Spreekuur endometriose / menopauze |
Donderdagmiddag | HSG’s |
Vrijdagochtend | Puncties en IVF-spreekuur of OK of stage |
Vrijdagmiddag | OK of stage |
In Gelre Apeldoorn wordt de voortplantingsgeneeskunde bedreven van OFO tot en met transport-IVF. Binnen een hecht en betrokken team worden patiënten uit de regio behandeld. Er wordt gewerkt volgens protocollen, gebaseerd op de landelijke en internationale richtlijnen. Spreekuren worden ook in de avonduren gehouden en behandelingen zijn mogelijk in het weekeinde. Wekelijks is er een VPG-patiëntenbespreking waar casuïstiek aan bod komt. Vier keer per jaar is er een VPG-onderwijsavond, twee keer per jaar intercollegiaal overleg met de samenwerkende klinieken Ede, Apeldoorn en Nijmegen en twee keer per jaar een overleg met de mensen van het laboratorium semenopwerking en endocrinologie te Apeldoorn. Als bijzonderheden wordt actief counseling over fertiliteitspreservatie aangeboden aan patiënten met bedreigde fertiliteit en is er een menopauzepolikliniek.
Rooster
Dagelijks | IVF-puncties spreekuur door fertiliteitsverpleegkundige (intakes, echo’s en IUI’s) spreekuur door fertiliteitsarts (intakes, echo’s, HSG’s en beleidsgesprekken) spreekuur door VPG-gynaecoloog (endometriose, beleidsgesprekken, complexe fertiliteitsproblematiek) |
Wekelijks | kleine operatieve ingrepen (diagnostische hysteroscopieën) VPG-patiëntenbespreking (elke dinsdag 12:30-13:30 uur) avondspreekuur intakes OFO (maandag of woensdag) |
Elke 2 weken | voorlichtingsavond IVF voor paren die starten met behandeling |
Maandelijks | grote operatieve ingrepen (diagnostische en therapeutische laparoscopieën, therapeutische hysteroscopieën, endometriosechirurgie) |
Elke 3 maanden | VPG-onderwijsavond |
Elke 6 maanden | Overleg tussen de transportklinieken Ede en Apeldoorn en UMC Nijmegen |
Elke 6 maanden
| Overleg tussen het VPG-team en het Lab semenopwerking en endocrinologie Apeldoorn |