Erasmus MC: met meer dan 70 opleidingen een van de grootste medische opleidingscentra in Nederland.
Deze instelling maakt deel uit van de OOR Zuidwest Nederland
Wat gaat de aios leren?
Verdiepingsstage Pulmonale infectie ziekten (PIZ) in het Erasmus MC
Algemeen (zie het landelijk opleidingsplan):
Beschrijving:
Het doel van deze facultatieve stage is het verkrijgen van inzicht in de diverse aspecten van pulmonale infecties. Basiskennis en vaardigheden op het gebied van pulmonale infecties (pneumonie; recidiverende luchtweginfecties) dienen reeds aanwezig te zijn. De AIOS dient tijdens de verdiepingsstage uitvoerig kennis te vergaren op het gebied van de diagnostiek en behandeling van:
- Community-acquired pneumonie (CAP)
- Epidemisch optredende luchtweginfecties: m.n. Influenza
- Pneumonie ontstaan in de gezondheidsinstelling: Hospital-acquired en Ventilator-associated pneumonie
- Pneumonie bij immuun gecompromitteerden (congenitaal-; hematologisch-; HIV-; medicamenteus- gerelateerd)
- Complicaties van pneumonie, zoals abces en empyeem
- Recidiverende luchtweginfecties
- Bronchiëctasieën
- Latente TB bij starten TNF-alfa blokkers
- (niet-multi resistente) tuberculose
- Cystic fibrosis
Behalve kennis over diagnostiek en behandeling dient de AIOS zich te verdiepen in de kennis over de principes van antibiotisch stewardship.
Inhoud:
- De AIOS leert tijdens de PIZ verdiepingsstage een uitgebreide anamnese te voeren, gericht lichamelijk onderzoek te doen en relevant aanvullend onderzoek aan te vragen, resulterend in het opstellen van een adequate differentiaal diagnose. De AIOS zal daartoe poliklinische werkzaamheden uitvoeren waarbij de AIOS bij voorkeur nieuwe patiënten met infectieproblemen ziet en follow-up uitvoert van patiënten die opgenomen waren na infectieuze problemen (bijvoorbeeld na pleura-empyeem). Tevens zal de AIOS pulmonaal infectieuze consulten op andere afdelingen uitvoeren.
- De AIOS verdiept zich uitvoerig in het technisch correct verzamelen en interpreteren van monsters verkregen via bronchoscopische broncho-alveolaire lavage, pleurapunctie.
- De AIOS verdiept zich in de principes van diagnostiek zoals die operationeel zijn in het Laboratorium voor Medische Microbiologie, via een gerichte stage;
- De AIOS dienen kennis te verwerven van discussies rond het aflezen van kweekplaten; interpreteren van Gram reparaten; de principes van conventionele en real-time PCR diagnostiek; de problematiek en technologie van fenotypische en moleculaire vaststelling van resistentie tegen antimicrobiële middelen; de problematiek van schimmeldiagnostiek en de vaststelling van gevoeligheid voor antifungale middelen; de principes van diagnostiek (moleculair en serologisch) van virale luchtweginfecties
- De AIOS overlegt op adequate wijze met specialisten in infectieziekten: internisten-infectioloog en artsen-microbioloog.
- De AIOS overlegt met de immunoloog bij congenitale en verworven immuundeficienties en is aanwezig bij besprekingen
- De AIOS verdiept zich in meldingsplichtige infectieziekten (w.o. TBC), en woont zo mogelijk transmurale besprekingen bij met artsen Gezondheid en Maatschappij van de GGD.
- De AIOS neemt actief deel aan MDO’s op het gebied van PIZ, ook op de IC en hematologie.
- De AIOS is waar mogelijk direct betrokken bij beslissingen rond chirurgische behandelingen bij pleuro-pulmonale infecties, en volgt patiënten ook post-operatief op de IC en op zaal
- De AIOS neemt waar mogelijk en gewenst deel aan lokaal/regionaal/landelijk onderwijs en cursussen op het gebied van PIZ.
- De AIOS neemt waar mogelijk deel aan de landelijke werkgroep-vergaderingen van de WIZ, NVALT.
Hoe ga ik leren?
Competenties:
Medisch, maatschappelijk, preventief
Vereiste kennis, vaardigheden en gedrag: Bij het afronden van de stage dient de AIOS:
- Kennis te hebben genomen van de nationale en internationale richtlijnen op het gebied van PIZ zoals hierboven beschreven, en van overige relevante literatuur.
- Anamnese, lichamelijk onderzoek en relevant aanvullend onderzoek te kunnen beoordelen
- Een basale immunologische work-up uit te voeren om de meest-voorkomende immuunstoornissen op te sporen.
- Adequate work-up te kunnen uitvoeren bij patiënten met complexe bronchiëctasieën
- In te kunnen schatten wanneer voor de behandeling noodzakelijke ‘aanpalende’ specialismen zoals de intensivist, chirurg met aandachtsgebied longchirurgie, de internist-klinisch immunoloog of de internist-infectioloog in consult gevraagd moeten worden.
- In staat te zijn tot het opstellen van een adequaat behandelvoorstel.
- Kennis te hebben van werking, farmacokinetiek en -dynamiek en bijwerkingen van de verschillende meest gebruikelijke antimicrobiële middelen en anti-schimmelmedicatievoor de behandeling van CAP, HAP, VAP, en frequent voorkomende oorzaken van pneumonie bij personen met gestoorde cellulaire afweer.
- De patiëntgegevens adequaat vast te leggen in het medisch dossier.
- Professioneel te communiceren met PIZ patiënten en familie waarin diagnose en behandelplan adequaat kunnen worden toegelicht.
Wetenschap:
Bij voorkeur wordt tijdens de stage een case report geschreven of wordt een kleine andere relevante studie verricht, dan wel actief meegewerkt aan een lopende studie. Het is ook mogelijk een afdelingsprotocol te schrijven of een verbeterproject op het gebied van antibiotica gebruik.
(Mogelijke) informatiebronnen/toetsing om voortgang te evalueren:
KPB, minimaal 3 KPB’s in een (poli)klinische setting of MDO
CAT op PIZ gebied.
Status/dossier en briefbeoordelingen.
Oordeel PIZ team, met ten minste een introductiegesprek, voortgangsgesprek halverwege de stage, en een eindgesprek.
Stage PIZ in het Erasmus MC
Introductie:
In het Erasmus MC wordt een grote variëteit aan pulmonale infectieziekten gediagnosticeerd en behandeld. Speerpunten zijn bronchiëctasieën, Cystic Fibrosis (CF) en Tuberculose. Daarnaast worden er veel immuungecompromitteerde patiënten gezien met pulmonale infectieziekten. De longafdeling is Europees referentiecentrum voor bronchiëctasieën en voor CF. Het Erasmus MC is voor Respiratoire infectieziekten één van de Academic Centres (of excellence). Naast klinische zaken wordt veelvuldig geparticipeerd in internationale studies. Voor verdieping is het mogelijk deel te nemen aan één van de door ons georganiseerde cursussen. De stage biedt ruimte om een (kort) artikel (bijv. casuïstiek) op te schrijven.
Supervisoren: Marleen Bakker, Rogier Hoek, Josje Altenburg en Menno van der Eerden
Programma (deels onder voorbehoud):
Maandagochtend
Poli
Polisupervisie: Van der Eerden
Maandagmiddag
CF bespreking 1x per 2 weken
TB bespreking 1 x per maand (4e week van de maand)
Dinsdagochtend
Administratie/poli voorbespreking dinsdag
Dinsdagmiddag
Poli
Polisupervisie: Van der Eerden/Bakker
Immunologiebespreking (1x / 3 weken): . Locatie: Na 1202k. Tijd:16.00-17.00 uur
Woensdagochtend
Grote visite/ Infectiebespreking: actieve participatie; overleg met zaalartsen welke patiënten op grote visite gebracht gaan worden en daar een mening over hebben.
Woensdagmiddag
Poli
Poli supervisie: Bakker
Donderdag
Administratie/zelfstudie/ research/casereport
ad hoc nieuwe patiënten en patiënten met acute klachten
Overig:
- Infectie consulten ICU/ andere afdelingen (empyeem e.d.): i.o.m. AIOS die consulten stage doet
- In overleg GGD stage via Dr Bakker
- Hematologie consulten:
- Consulten uit de DDH direct naar de fellow en overleggen met Rogier.
- Grote visite Hematologie via teleconferentie via Rogier Hoek
Studies:
VAPORISE studie: via Van der Eerden
EMBARC studie: via Van der Eerden
Congressen:
- Masterclass TB
- Masterclass Respiratory Infections
- Symposium New Insights into pulmonary Infectious Diseases (1x per 2 jaar)
Sollicitatie en contact
Contactpersoon:
Dr. M. van der Eerden, longarts-infectioloog
E-mail: M.vandereerden@erasmusmc.nl