AIOS kunnen in de laatste fase van hun opleiding met behulp van differentiatiestages hun aandachtsgebied verdiepen. In het OOR Oost Nederland is het complete aanbod van differentiatiestages beschikbaar. Er is een laagdrempelige samenwerking tussen de drie opleidingsziekenhuizen waarbij we binnen sommige stages nadrukkelijk complementair aan elkaar zijn. Kijk ook op het aanbod van het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen! Een opleiding tot longarts in de regio Nijmegen-Arnhem biedt alle aspecten van dit prachtige vak.
ILD-behandelcentrum Rijnstate Arnhem
Behandelcentrum Rijnstate heeft een duurzame samenwerking met het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein.
Rijnstate beschikt over alle behandelingsmogelijkheden als behandelcentrum ILD.
Verdiepingsstage Rijnstate Arnhem
Het doel van deze facultatieve stage is het verkrijgen van inzicht in de diverse aspecten van interstitiële pathologie van de longen. Basiskennis en vaardigheden op het gebied van interstitiële longziekten (EPA ILD) dienen reeds aanwezig te zijn. De AIOS dient tijdens de verdiepingsstage kennis te vergaren op het gebied van de diagnostiek en behandeling van o.a:
- Idiopathische interstitiële longziekten (IIP’s), zoals IPF, iNSIP en COP.
- Granulomateuze longziekten zoals sarcoïdose en EAA.
- Longbetrokkenheid bij systeemziekten.
- Roken gerelateerde ILD’s zoals LCH en RBILD.
- Eosinofiele longziekten zoals eosinofiele pneumonie en hypereosinofiel syndroom.
- Cysteuze longziekten zoals LAM en Birt Hogg Dube syndroom.
- ILD’s veroorzaakt door beroep of hobby.
- ILD’s geinduceerd door het gebruik van medicamenten of drugs.
- Zeer zeldzame ILD’s zoals alveolaire proteïnose, amyloïdose en stapelingsziekten.
- (Pulmonale vasculitiden).
Algemene inhoud stage (volgens landelijke opleidingsplan NVALT):
- De AIOS leert tijdens de ILD verdiepingsstage een uitgebreide anamnese te voeren, gericht lichamelijk onderzoek te doen en relevant aanvullend onderzoek aan te vragen, resulterend in het opstellen van een adequate differentiaal diagnose.
- De AIOS overlegt op adequate wijze de verkregen gegevens bij een second opinion met de ILD supervisor, en stelt in overleg met hem/haar een behandelplan op.
- De AIOS verdiept zich uitvoerig in het beoordelen van HRCT en PA beelden en de immunologische achtergrond van interstitiële longziekten.
- De AIOS neemt in ruime mate deel aan het multidisciplinaire teamoverleg ILD en leert doelmatig te overleggen om tot een consensusdiagnose en behandelplan te komen.
- De AIOS is waar mogelijk betrokken bij invasieve diagnostiek en behandeling op de OK zoals de VATS.
- De AIOS neemt waar mogelijk en gewenst deel aan lokaal/regionaal/landelijk onderwijs en cursussen op het gebied van ILD.
- De AIOS neemt waar mogelijk deel aan de landelijke ILD werkgroep-vergaderingen.
Inwerkperiode
- Algemene introductie
- 2 week radiologie; meelopen thorax radioloog, beoordeling HRCT-thorax.
- 1-2 week pathologie; meelopen pathologie, beoordeling pathologie.
- 1 week immunologie/reumatologie; 1e deel vd week meekijken met immunologie/ 2e deel van de week bijwonen werkzaamheden van de reumatoloog.
- 1 dag(deel) bezoek aan transplantatiecentrum (Utrecht, Rotterdam of Groningen)
- Bijwonen van tenminste 3 longchirurgische ingrepen waarbij longbiopsie en/of pleurabiopsie genomen worden. (scopische en open procedures).
Weekindeling
- 1 dagdeel poliklinisch geoormerkte ILD- spreekuur met patiënten. Minimaal beoordeling en instellen van behandeling van nieuwe patiënten tijdens stageperiode.
- 1 dagdeel voor- en nabespreking van patiënten met longarts
- De AIOS bereidt het 2-3 wekelijks MDO ILD voor, zit dit voor en werkt dit uit.
- 3 wekelijks MDO; voorzitter tijdens het MDO met expertise centrum St. Antonius Ziekenhuis; voorbereiding en nadien uitwerking.
- 1 dagdeel verrichtingenprogramma met o.a. bronchoscopieën met immunologische BAL
Bij het afronden van de stage dient de AIOS:
- Kennis te hebben genomen van de NVALT standpunt IPF en de internationale ATS/ERS/ACCP richtlijnen over ILD en sarcoïdose en overige relevante literatuur.
- Anamnese, lichamelijk onderzoek en relevant aanvullend onderzoek te kunnen beoordelen, waaronder laboratoriumdiagnostiek inclusief diagnostiek van auto-antistoffen, longfunctieonderzoek, HRCT, BAL uitslagen en bevindingen bij PA diagnostiek van longbiopten.
- In te kunnen schatten wanneer voor de behandeling noodzakelijke aanpalende specialismen zoals de immunoloog of reumatoloog in consult gevraagd moeten worden.
- In staat te zijn tot het opstellen van een adequaat behandelvoorstel.
- Kennis te hebben van de gevolgen van acute exacerbaties en de risicofactoren/uitlokkende factoren die een acute exacerbatie kunnen induceren.
- Kennis te hebben van eventuele complicaties bij ILD zoals ontwikkeling van pulmonale hypertensie.
- Kennis te hebben van werking en bijwerkingen van de middelen die gebruikt worden voor immuunsuppressie, zoals prednison, azathioprine en methotrexaat, maar ook TNF-alfa blokkers, rituximab en cyclofosfamide.
- Kennis te hebben van de werking en bijwerkingen van de anti-fibrotische middelen pirfenidon en nintedanib.
- De patiëntgegevens steeds adequaat vast te leggen in het medisch dossier.
- Professioneel te communiceren met ILD patiënten en familie waarin diagnose en behandelplan adequaat kunnen worden toegelicht.
- Kennis te hebben genomen van longtransplantatie en verwijscriteria.
Wetenschap
Bij voorkeur wordt tijdens de stage een case report geschreven of wordt een kleine andere relevante studie verricht, dan wel actief meegewerkt aan een lopende studie.
